Cờ tường từ lâu đã là trò chơi dân gian được rất nhiều người yêu thích. Từ những người già, các bậc lão niên co đến những thanh niên trẻ tuổi và trẻ nhỏ, không ai là không biết đến trò chơi trí tuệ này. Nếu bạn đang có ý định chơi cờ tướng và tìm hiểu cách đánh cờ tướng. Đừng bỏ qua hướng dẫn cách chơi cờ tướng của congdongfifa dưới đây nhé.

Nội dung chính

Những điều mà người mới bắt đầu chơi cờ tướng nên biết

Cờ tướng đòi hỏi người chơi phải có tính kiên nhẫn rất cao. Do đó, nếu bạn nóng vội muốn học nhanh chóng thì sẽ không bao giờ có thể chơi lâu dài được. Đối với người mới bắt đầu tìm hiểu về cách chơi cờ tướng, cần chú ý những điều sau đây:

Mục tiêu

Đối với một người học cờ tường việc xác định mục tiêu nắm vai trò rất quan trọng. Thông thường một ván cớ tướng được diễn ra giữa hai người với nhau. Một người sẽ cầm quân Trắng hoặc Đỏ, người còn lại sẽ cầm quân Đen hoặc Xanh. Mục đích cuối cùng trong cánh đánh cờ tướng là tìm mọi cách để các quân cờ trên bàn đi theo đúng quy luât. Để có thể chiếu Tướng (Soái hoặc Súy) của đối phương và giành chiến thắng.
khi hoc cach choi co tuong ban nen biet muc tieu cu the la gi
Khi học cách chơi cờ tướng bạn nên biết mục tiêu cụ thể là gì

Hướng dẫn chơi cờ tướng

Nhiều nhiều người chơi thường áp dụng những mẹo vặt chỉ chơi cờ tướng được những người đi trước truyền lại. Nếu bạn muốn học cờ tướng căn bản, trước tiên bạn cần phải nắm được những khái niệm sau đây:

Khai cuộc

Khai cuộc trong cờ tướng là cách đi cờ tướng của các quân cờ trong những nước đi đầu tiên. Đồng thời bố trí các quân cờ nằm ở những vị trí tốt nhất để bắt đầu trận cờ. Có 23 nước khai cuộc, trong đó nước Trung pháo (pháo đầu) là nước đi được sử dụng nhiều nhất.

khai cuoc là cach choi co tuong co ban
Khai cuộc là những nước đi đầu tiên trong cờ tướng
Khai cuộc Trung pháo

Có các hình thức khai cuộc Trung pháo sau:

  • Pháo đầu đối Thuận Pháo
  • Pháo đầu đối Nghịch Pháo
  • Pháo đầu đối Bình phong Mã
  • Pháo đầu đối Phản cung Mã
  • Pháo đầu đối Đơn đề Mã
  • Pháo đầu đối Tam bộ hổ
  • Pháo đầu đối Điệp pháo
  • Pháo đầu đối Uyên ương Pháo
  • Pháo đầu đối Quy bối pháo
  • Pháo đầu đối Thiên phong pháo
Khai cuộc không Trung pháo

Có các hình thức khai cuộc không Trung pháo sau:

  • Tiên nhân chỉ lộ
  • Khởi Mã cuộc
  • Phi tượng cuộc
  • Quá cung pháo
  • Sĩ giác Pháo
  • Liễm pháo
  • Khởi sĩ cuộc
  • Tuần hà pháo
  • Thiệt hoạt xa
Bình phong mã
Bình phong mã là một thế trận khai cuộc phổ biến trong cờ tướng. Xuất hiện khi một trong hai bên người chơi đánh con Mã của hai bên lên cánh chính diện. Nhằm mục đích hình thành một hệ thống bảo vệ vững chắc bao gồm: hai Mã bảo vệ, hai Pháo bảo vệ hai Mã và hai Xe riêng có thể di chuyển bất cứ lúc nào để bảo vệ cho hai Pháo. Đồng thời Sĩ Tượng có thể tiến lên bất cứ khi nào cần để phòng thủ và bảo vệ các quân cờ khác của người chơi.
Thuận pháo
Khi học cách chơi cờ tướng thì bạn không thể bỏ qua bước thuận pháo. Thuận pháo cũng là một thế trận khai cuộc trong cờ tướng. Khi người đi trước đi vào pháo đầu, người đi sau cũng đi vào pháo đầu cùng cánh trong nước đi đầu tiên. Trường hợp này được gọi là thuận pháo.
Phi tượng
Phi tượng hay còn được gọi là phi tượng cục, đây là một nước đi khai cuộc trong cờ tướng. Mục đích của việc phi tượng là giúp cho trung lộ đi của các quân cờ phía sau được an toàn. Phi tượng là một hình thức khai cuộc thủ trước công sau rất thích hợp để cản phá pháo đầu.
Nghịch pháo
Nghịch pháp còn được gọi là Liệt pháo, là một thế trận khai cuộc có tính chất tấn công mạnh trong cờ tướng. Thế trận này xuất hiện khi người trước đi vào pháo đầu, người sau cũng đi vào pháo đầu ngược cánh với người trước.
Đơn đề mã
Theo cách chơi cờ tướng, thì đơn mã đề là một nước biến khai cuộc trong cờ tướng. Với  nước đi đơn mã đề,  người chơi sẽ bố trí một quân Mã ở cánh biên và một mã ở trong.

Trung cuộc

Trung cuộc trong cờ tướng là giai đoạn mà chiến thuật của người chơi được thể hiện rõ ràng nhất. Chẳng hạn như, trong khai cuộc cờ tướng được tính từ 8-12 nước đấu. Sau khi kết thúc các nước khai cuộc đó, giai đoạn trung cuộc chính thức được bắt đầu khi những nước cờ cao trào lần lượt được đánh ra.
Trung cuộc là giai đoạn căng thẳng nhất của trận đấu
Trung cuộc là giai đoạn căng thẳng nhất của trận đấu
Trong trung cuộc có những chiến thuật cơ bản sau:
  • Bắt đôi
  • Nội kích
  • Kích thẳng vào Tướng
  • Tả hữu giáp công
  • Chiếu tướng bắt quân
  • Điệu hổ ly sơn
  • Dẫn dụ
  • Tạo ách tắc
  • Ngăn trở, chia cắt
  • Khống chế
  • Dịch chuyển
  • Bao vâyTrợ sức
  • Vu hồi
  • Qua lại
  • Quấy nhiễu
  • Vây điểm diệt viện
  • Nước đợi chờ
  • Giam quân
  • Vừa đỡ vừa chiếu lạ
  • Vừa đỡ vừa trả đòn

Tàn cuộc

Tàn cuộc là giai đoạn cuối cùng của một trận cờ, được diễn ra sau giai đoạn trung quộc và khai cuộc. Trong giai đoạn tàn cuộc các quân cờ của hai bên sẽ dần dần bị tiêu diệt và thắng thua sẽ được quyết định ở những nước đi cuối cùng. Các nhà nghiên cứu cờ tưởng chỉ ra rằng: Khi số lượng xe pháo mã chỉ còn 1-2 quân tốt, thì lúc này ván đầu đang dần đi vào giai đoạn tàn cuộc.

Sát cuộc 

Theo những người có cách đánh cờ tướng hay, thì sát cuộc là giai đoạn kết thúc của ván cờ. Lúc này người chơi chỉ cần sử dụng một hoặc nhiều quân để chiếu hết tướng của đối phương là có thể giành chiến thắng.

Những điều cần làm trong một ván cờ thực chiến

Thực chiến là cách chơi cờ tướng luyện tập để nâng cao kĩ năng kỳ nghệ. Trong thực chiến có cả rèn luyện và học tập giúp người chơi phát triển mọi kĩ năng. Chỉ có dựa vào thực chiến mới có thể tìm hiểu chuyên sâu và lý giải các nước cờ. Dưới đây là một số lưu ý cho người học cờ tướng khi thực hiện một ván cờ thực chiến.

thuc hien là cach choi co tuong danh cho nguoi tap choi co tuong
Thực chiến là cách chơi cờ tướng dành cho những mới mới tập chơi

Phải triển khai toàn bộ quân chủ lực

Các quân chủ lực trong cách ra quân cờ tướng ở giai đoạn khai quân bao gồm Xe, Pháo và Mã. Khi triển khai được toàn bộ quân chủ lực sẽ đảm bảo cho việc tấn công và phòng thủ trong tương lai. Khi khai cuộc người chơi phải nhanh chóng đưa các quân Xe, Pháo và Mã vào được vị trí chủ lực.

Hình thành một thế bố trí quân linh hoạt

Để phát huy điểm mạnh và điểm yếu của từng quân cờ trong một thế trận. Người chơi phải bố trí được một hệ thông các quân cờ linh hoạt và chủ động.
Khi các quân cờ được bố trí linh hoạt sẽ giúp cho việc di chuyển, phối hợp và bảo vệ lẫn nhau được diễn ra một cách hiệu quả nhất. Việc linh hoạt các quân cờ còn giúp chuyển từ thế phòng thủ sang tấn công và ngược lại. Đặc biệt có thể chuyển từ thế cờ bị động sang chủ động và giành chiến thắng một cách nhanh chóng.

Phải sử dụng tốt các nước đi của Sỹ, Mã, Tượng

Hạn chế tối đa các nước đi của Sỹ, Mã, Tượng ở giai đoạn khai cuộc là không cần thiết. Nhiều kỳ thủ khi hướng dẫn chơi cờ tướng cho học trò của mình đều khuyên rằng nên triển khai nhanh chóng các quân Sỹ, Mã, Tượng trong giai đoạn khai cuộc.
Những nước đi tốt nhất cho Sỹ, Mã, Tượng là 3 tiếng 1, tốt 7 tiến 1 hoặc 2. Mục đích cuối cùng của các bước này là để mở đường đi tốt nhất cho quân Mã sau này. Đối với những người mới tập chơi cờ tướng thì những nước đi trên sẽ giúp hạn chế việc di chuyển của đối phương.
hoc cach danh co tuong sy ma tuong trong giai doan khai cuoc
Hãy di chuyển tật tốt các quân Sỹ, Mã, Tượng trong giai đoạn khai cuộc
Trong các quân tốt thì tốt đầu giữ vai trò vô cùng quan trọng. Bởi vì đó vừa là các quân cờ giúp người chơi phong thủ và tấn công trung lộ. Khi đánh mất các quân đầu tốt vào tay đối phương, người chơi sẽ rất khó di chuyển các quân cờ còn lại.
Đối các quan Sỹ và Tượng là các quân phòng thù nên người chơi cần hạn chế việc di chuyển nếu không cần thiết. Để tránh lỡ thời gian ra quân, hoặc thuận lợi cho việc cho việc di chuyển của giữa hai cánh. Hoặc trong trường hợp muốn thay đổi thế trận từ đơn đề mã, phản cung sang thế nghịch pháo và thuận pháo.

Không nên đi một quân nhiều lần trong cách khai cuộc

Những kỳ thủ giỏi có một bí quyết chỉ cánh đánh cờ tướng rất hay. Đó là không nên đi một quân nhiều lần trong cách khai cuộc. Trong giai đoạn khai cuộc cờ tướng có 8-12 nước cờ. Lúc này trận cờ giống như một cuộc chạy đua để tìm kiếm vị trí thuận lợi nhất. Trong 6 quân mã đi khai cuộc, mỗi quân đi một nước để mở đường thì đã chiếm hết 6 nước. Do đó khi di chuyển một quân quá nhiều lần sẽ dẫn đến có một số quân không được đưa vào vị trí tốt.

Khi chưa triển khai đủ lực lượng thì không được tấn công

Trong hướng dẫn chơi cờ tướng cơ bản cho người mới bắt đầu, thường khuyên người nên không nên tấn công khi chưa triển khai đi lực. Khi người chơi vội vàng tấn công mà chưa triển khai hết các quân chủ lực thì sẽ dễ dẫn đến tình trạng bị đối phương tấn công ngược lại. Người chơi chỉ nên chủ động tấn công khi nhận đối phương có những sơ hở, mới có thể giành chiến thắng nhanh chóng.

Không nên tham nhỏ mà mắc bẫy

Khi tập đánh cờ tướng ở giai đoạn khai cuộc ngoài việc cố gắng tạo ra một thế trận tốt cho mình. Người chơi còn phải biết tạo ra các bẫy để đánh úp đối phương. Bởi vì có những người chơi cờ tướng thiếu kinh nghiệm thường ham rượt đuổi quân của đối thủ. Nên rất dễ rơi vào các bẫy mà bị đối thủ ăn mất quân. Đây cũng là bài học cờ tướng rất hiệu quả mà bạn không thể bỏ qua.
Khi tạo bẫy, người chơi cần phải quan sát thật kĩ để tránh mình rơi vào bẫy của đối phương đang gianh ra chờ bạn sa lưới. Trong cờ tướng có rất nhiều loại bẫy khác khác nhau, tùy vào khả năng và kinh nghiệm của mỗi người sẽ lựa chọn một bẫy phù hợp nhất cho mình.

Phải tránh tình trạng các quân cản trở nhau 

Trong cách đi cờ tướng, người chơi nên tránh tình trạng để các quân cản trở đường của nhau. Đây là một lưu ý lớn cho những người bắt đầu tìm hiểu về cách chơi cờ tướng. Ví dụ, trong một số các thế trận như Quá Cung Pháo, Kim Câu Pháo hoặc Quá Cung Liễm Pháo. Khi bạn dồn các quân này sang một cánh sẽ rất dễ xảy ra trường hợp các quân bị dồn lại một cục và gặp.
khó khăn trong việc di chuyển.

Luật chơi cờ tướng cơ bản

Nếu bạn là đang học chơi cờ tướng, thì nên đọc kĩ  những luật cơ bản sau trong cách chơi cờ tướng

  • Tướng: Đi từng ô một, đi ngang hoặc dọc. Tướng luôn luôn phải ở trong phạm vi cung và không được ra ngoài.
  • Sĩ: Đi xéo 1 ô mỗi nước và luôn luôn phải ở trong cung như con Tướng.
  • Tượng: Đi chéo 2 ô ngang và dọc trong mỗi nước đi. Quân tượng chỉ được di chuyển trên một bên của bàn cờ và không được lấn qua bên cờ của đối phương.
  • Xe: Đi ngang hay dọc trên bàn cờ miễn là đừng bị quân khác cản đường từ điểm đi đến điểm đến.
  • Mã: Đi ngang 2 ô và dọc 1 ô trong mỗi nước đi.
  • Pháo: Đi ngang và dọc giống như xe.
  • Tốt: Đi một ô mỗi nước. Nếu chuột chưa vượt qua sông, nó chỉ có thể đi thẳng tiến. Khi đã vượt sông rồi, chuột có thể đi ngang 1 nước hay đi thẳng tiến 1 bước mỗi nước.
  • Ăn quân: Khi quân di chuyển đến 1 vị trí giử bởi quân đối phương, quân đối phương bị ăn và bị lấy ra khỏi bàn cờ.
  • Chống tướng: Hai con tướng trên bàn không được nằm trên cùng 1 cột dọc mà không có quân cản nào ở giữa. Nước đi để 2 con tướng trong vị trí chống tướng là không hợp lệ.
  • An toàn của tướng: Sau 1 nước đi, tướng của phe đi không được để quân đối phương ăn ngay trong nước tiếp. Những nước để tướng không an toàn là không hợp lệ.
huong dan danh co tuong co ban khi huong dan co tuong
Luật chơi cờ tướng cơ bản

Luật Xử Hòa

Trong một ván cờ khi không bên nào thắng, thì kết quả sẽ được tính là hòa. 3 điều luật dưới  đây được áp dụng để sử hòa các trận cờ trong từng trường hợp sau:

  1.  Effective Rule (luật về nước đi có hiệu lực): Khi tổng số nước đi không kể những nước đuổi và chiếu, cũng như những nớc để đối phó với những nước đuổi và chiếu đó là 120.
  2. Progress Rule: (luật về tiến triển): Khi tổng số nước đi kể từ lần cuối cùng ván cờ có tiến triển là 30. Ván cờ được coi là có tiến triển khi (1) có quân bị bắt hay (2) chuột đã sang sông tiến lên 1 bước.
  3. Moves Rule (luật về nước đi): Khi tổng số nước đi của ván cờ là 300.

Đối với các luật xử hòa, người mới học chơi cờ tướng cũng cần lưu ý nhé. Chẳng may bạn sẽ gặp phải một trận đấu mà hòa với đối phương. Bạn sẽ nhanh chóng tìm được cách xử lý tình huống đó.

Cùng luyện cờ tướng để nâng cao trình độ chơi cờ tướng thắng các đối thủ trong mọi ván hiệu quả nhất nhé!

Trên đây là một số nước đi cờ bản trong khai cuộc và các luật khi chơi cờ tướng nên biết biết. Hy vọng với bài viết về cách chơi cờ tướng này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bộ môn này. Và đừng quên thường xuyên theo dõi congdongfifa.live để biết thêm các kinh nghiệm chơi cờ tướng hữu ích khác nữa nhé.