Quất Trung Bí hay cờ tướng Quất Trung Bí là cuốn sách cờ tướng nổi tiếng nhất trong lịch sử cờ tướng từ cổ chí kim. Cuốn sách này được xem như là “chìa khóa vạn năng” hay kim chỉ nam cho những người đam mê chơi cờ tướng. Thông qua bài viết dưới đây của Congdongfifa, người đọc có thể hiểu thêm về cuốn sách tiêu biểu này.

Nội dung chính

Sơ lược về sách cờ tướng Quất Trung Bí toàn tập

Cờ tướng là một nét sinh hoạt văn hóa có truyền thống lâu đời và phổ biến ở Việt Nam. Với đặc điểm của bộ môn giải trí vừa thanh nhã, vừa vận động tư duy khiến nhiều người thích thú với nó. Để có thể gia nhập bộ môn này, mọi người cần biết đến cuốn sách cờ tướng Quất Trung Bí toàn tập – cuốn sách cờ tướng hay nhất mọi thời đại.

Sự hình thành cuốn sách

Trước khi cờ tướng Quất Trung Bí xuất hiện (năm 1632), người ta đã thấy lưu hành trong làng cờ một số quyển kỳ phổ. Giữa thế kỷ 14, Mộng nhập thần cơ ra đời, Bách biến tượng kỳ phổ năm 1522…Trong các cuốn nêu trên, hầu hết thiên về cờ tàn và cờ thế. Song những cuốn sách này không tìm được tác giả là ai để thẩm định giá trị.

Quat Trung Bi toan tap
Quất Trung Bí toàn tập

Đến năm 1632, Cờ tướng Quất Trung Bí ra đời do Đông Hải Chu Tấn Trinh biên soạn. Sau này cháu chắt của ông hiệu chính và bổ sung. Sách gồm 4 tập, 2 tập đầu trình bày cờ bàn, 2 tập sau nói về cờ tàn và cờ thế. Trong các phần nói về các loại cờ, ông giới thiệu 18 ván Thuận Pháo và 185 thế biến.

Ý nghĩa tên cuốn sách Quất Trung Bí cờ tướng

Trước tiên, Cờ tướng Quất Trung Bí giải đáp được những vấn đề mà bất cứ người chơi cờ tướng nào cũng gặp phải. Đâu là những nước đi chính xác, đâu là những nước đisai lầm. Đi tiên có thắng không, chấp tiên có thắng không? Những thế cờ tàn nào dễ thắng…Quất Trung Bí trình bày hàng loạt các thế trận quan trọng nhất trong cờ tướng mà bất cứ người chơi nào cũng gặp phải.

Về ý nghĩa tên sách, Quất Trung Bí có nghĩa là bí quyết hoặc bí mật trong trái quýt. Được lấy từ điển tích một người mê cờ mong muốn tìm người tài giỏi để thụ giáo. Một ngày anh ta bắt gặp trái quýt lạ, bổ ra xem thấy hai ông tiên đang ngồi chơi cờ ở trong. Chu Tấn Trinh dựa vào điển tích đó mà đặt tên sách là Cờ tướng Quất Trung Bí. Với ngụ ý đây là bí quyết của cờ tiên. Sách gồm các phần Phàm lệ, Ca quyết, Toàn chỉ và khái quát các bài học kinh nghiệm của từng thế trận.

Những điều cần nắm bắt về sách cờ tướng quất Trung Bí toàn tập

Không chỉ có Cờ tướng Quất Trung Bí nói về cách chơi cờ mà còn rất nhiều cuốn sách khác. Tuy nhiên, sách của ông lại có một ý nghĩa nhất định. Dưới đây là những điều cần biết về cuốn sách được xem là kỳ phổ trong thế giới cổ điển nào.

Sự độc đáo của các nước cờ

Điều độc đáo nổi bật nhất của Quất Trung Bí toàn tập là kỹ thuật điều binh thần tốc. Ngoài ra là nghệ thuật chơi đòn phối hợp, kết thúc cuộc chiến rất ngoạn mục và đầy ấn tượng. Cho đến tận bây giờ ai xem đoạn kết chúc cũng đều phải khâm phục óc thông minh tuyệt vời của một danh tài cách đây gần 400 năm. Tất nhiên trong một số chỗ tác giả không tránh khỏi nhầm lẫn hoặc sai sót.

Hinh anh ban co tuong
Hình ảnh bàn cờ tướng

Kiểu chơi nhảy Mã trong mà ngày nay coi là một đặc trưng của trường phái hiện đại thì Chu Tấn Trinh đã đề cập. Rất tiếc thời điểm đó các tay cờ chưa sử dụng nên ông trình bày rất sơ lược.

Những hạn chế trong Quất Trung Bí

Một số thế trận của Chu Tấn Trinh được xem là không phù hợp với thời đại ngày nay. Khi mà những lý thuyết ông đề ra thiên vị một bên, cho bên này đi những nước đi chính xác. Còn bên kia lại mắc nhiều sai sót, lỗi lầm để kết thúc nhanh ván cờ.

Xây dựng tư tưởng tấn công trong Quất Trung Bí là đúng. Nhưng luôn đi những nước đối công, bất chấp nguy hiểm thì nên xem xét lại. Bởi điều này không còn phù hợp với lối chơi ngày nay là “tấn công chắc chắn, phòng thủ vững vàng”. Do hạn chế về phương pháp trình bày nên cách sắp xếp nội dung không khoa học. Ông nêu các biến lộn xộn khiến cho người đọc khó tiếp thu và khó nhớ. Nhất là với những người trình độ còn kém.

Mặc dù có một số mặt hạn chế như vậy nhưng đánh giá chung thì đây vẫn là một tác phẩm rất quí, rất đáng trân trọng. Bởi vì ảnh hưởng của nó rất to lớn từ khi nó xuất hiện đến nay. Cách đây 50 năm nó là một trong những quyển kỳ phổ được các cao thủ “gối đầu giường” vì nó có rất nhiều điều cần nghiền ngẫm học tập.

Khẩu quyết pháo đầu của Quất Trung Bí

Sách có các phần Phàm lệ, Ca quyết, Toàn chỉ và khái quát các bài học kinh nghiệm của từng thế trận cho người đọc dễ nhớ. Trong đó, bí quyết Pháo đầu được hiểu như sau.Trước tiên Pháo vào cung, so ra mạnh vô cùng. Mã luôn giữ Chốt giữa, Sĩ lên che Tướng trung. Tượng cần Xe yểm trợ, cho hai cánh nên bung. Nếu đem Pháo lâm trận, Mã sang sông theo cùng.

Quat Trung Bi tan chu
Quất Trung Bí Tân chú

Cờ tướng Quất Trung Bí là cuốn sách chơi cờ tướng kỳ phổ tiêu biểu của trường phái cổ điển. Với 18 ván Thuận Pháo và 185 thế biến. Quất Trung Bí giúp cho những người bắt đầu chơi tiếp cận dễ dàng hơn. Mong rằng, sau khi đọc cuốn sách này, các bạn sẽ có chiến thuật chơi cờ tướng tốt nhất.