Các giải bóng đá lớn trên thế giới luôn là sự kiện được người hâm mộ túc cầu chờ đón nhất, vì đó là nơi hội tụ những đội bóng mạnh nhất, những cầu thủ xuất sắc nhất. Dù là ở cấp độ đội tuyển quốc gia hay cấp câu lạc bộ, các giải đấu này luôn mang tới những trận cầu hấp dẫn và sôi động, làm nức lòng khán giả trên toàn thế giới. Hãy cùng Congdongfifa.com thử điểm qua các giải bóng đá nổi tiếng thế giới hiện nay!
Nội dung chính
Các giải bóng đá lớn trên thế giới ở cấp độ đội tuyển
Các giải bóng đá thế giới ở cấp độ đội tuyển quốc gia luôn mang tới sức hấp dẫn đặc biệt nhờ tính chất thi đấu vì màu cờ sắc áo, mang vinh quang về cho quê hương mình. Mỗi đội tuyển sẽ là một tập thể gồm những cầu thủ xuất sắc nhất của quốc gia đó và mang tới các giải đấu bản sắc và nét văn hóa riêng của mình. Hãy cùng điểm tên các giải bóng đá lớn trên thế giới ở cấp độ đội tuyển quốc gia ngay dưới đây.
FIFA World Cup – Giải đấu bóng đá lớn nhất thế giới
FIFA World Cup (Giải vô địch bóng đá thế giới) thường được gọi đơn giản là World Cup, là một trong các giải bóng đá chuyên nghiệp thế giới lớn nhất và thu hút được lượng khán giả theo dõi đông đảo nhất. Đây là giải đấu bóng đá quốc tế hội tụ những đội tuyển quốc gia mạnh nhất tới từ các quốc gia thành viên của Liên đoàn Bóng đá Thế giới (FIFA), tổ chức quản lý môn thể thao này trên toàn cầu.
Vòng Chung kết World Cup được tổ chức 4 năm một lần (diễn ra vào các năm chẵn), kể từ giải đấu khai mạc năm 1930, ngoại trừ năm 1942 và 1946 khi không được tổ chức vì Chiến tranh thế giới thứ hai. Nhà đương kim vô địch World Cup hiện tại là đội tuyển quốc gia Pháp, khi họ đã giành được danh hiệu thứ hai của mình tại giải đấu năm 2018 được tổ chức ở Nga.
Theo thể thức hiện tại, Vòng loại đã được tổ chức từ 3 năm trước khi diễn ra Vòng Chung kết để xác định ra các đội đủ điều kiện tham gia giải đấu. Vòng Chung kết sẽ gồm có 32 đội bóng, trong đó đội chủ nhà sẽ tự động được đủ điều kiện tham gia (nếu World Cup được tổ chức tại nhiều quốc gia trong năm đó thì các đội tuyển này đều được vào thẳng vòng đấu bảng). Các đội bóng này sẽ tranh tài trong khoảng một tháng tại sân bóng ở quốc gia chủ nhà.
World Cup là một trong các giải bóng đá trên thế giới được nhiều người theo dõi nhất
Trong 21 giải đấu World Cup đã được tổ chức, chỉ có 8 đội tuyển quốc gia đã giành được chức vô địch. Brazil là đội giành được nhiều chức vô địch World Cup nhất với 5 lần, và cũng là đội duy nhất từng tham gia mọi kỳ đã chơi ở mọi giải đấu. Xếp sau Brazil là đội tuyển Đức và Ý với 4 chức vô địch. Argentina, Pháp, và Uruguay đã từng giành được hai danh hiệu (trong đó Uruguay là đội giành được chức vô địch World Cup lần đầu tiên). Hai đội tuyển còn lại từng một lần giành chức vô địch là Anh và Tây Ban Nha.
World Cup là giải đấu bóng đá uy tín nhất trên thế giới, và cũng là sự kiện thể thao được theo dõi nhiều nhất và rộng rãi nhất trên thế giới, vượt xa cả Olympic (Thế vận hội). Tổng lượng người xem của tất cả các trận đấu World Cup 2006 ước tính là 26,29 tỷ, trong đó ước tính số người theo dõi trận Chung kết giữa Pháp và Ý là 715,1 triệu người, bằng 1/9 toàn bộ dân số trên hành tinh.
Có 17 quốc gia đã từng đăng cai một kỳ World Cup. Trong số đó, Brazil, Pháp, Ý, Đức và Mexico đã từng tổ chức hai lần, còn Uruguay, Thụy Sĩ, Thụy Điển, Chile, Anh, Argentina, Tây Ban Nha, Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc (đồng tổ chức), Nam Phi và Nga đã từng tổ chức Một lần. Qatar sẽ tổ chức World Cup năm 2022, còn World Cup năm 2026 sẽ do 3 quốc gia ở Trung Mỹ là Canada, Mỹ và Mexico đồng tổ chức. Điều này giúp Mexico trở thành quốc gia đầu tiên tổ chức 3 kỳ World Cup.
UEFA Euro – Nơi so tài của các đội tuyển tới từ Châu Âu
UEFA European Football Championship (Giải vô địch bóng đá châu Âu) thường được gọi tắt là Euro, ra đời năm 1958, là một trong các giải bóng đá lớn nhất thế giới hội tụ những đội tuyển quốc gia mạnh nhất tới từ các quốc gia thành viên của Liên đoàn bóng đá châu Âu (UEFA), để tìm ra đội bóng mạnh nhất Châu Âu.
Vòng Chung kết Euro được tổ chức 4 năm một lần kể từ năm 1960, vào các năm chẵn giữa các kỳ World Cup. Ban đầu, Euro có tên là European Nations’ Cup (Cúp vô địch Các quốc gia châu Âu) và được đổi thành tên như hiện tại vào năm 1968. Bắt đầu từ giải đấu năm 1996, các giải vô địch Euro thường được gọi theo mẫu “UEFA Euro [năm tổ chức]”.
Để giành được quyền tham gia Vòng Chung kết, tất cả các đội không phải là quốc gia chủ nhà (đội chủ nhà sẽ tự động đủ điều kiện) sẽ phải trải qua một Vòng loại. Cho tới năm 2016 thì các đội bóng vô địch Euro có thể tham dự FIFA Confederations Cup (Cúp Liên đoàn Các châu lục) diễn ra sau đó, nhưng không bắt buộc phải tham gia.
Euro là một trong các giải bóng đá trên thế giới có lượng người xem đông thứ 2 hành tinh (chỉ xếp sau World Cup)
Cho tới nay, đã có 15 kỳ Euro được tổ chức, và có 10 đội tuyển quốc gia đã từng lên ngôi vô địch. Đức và Tây Ban Nha đã giành được 3 chức vô địch, Pháp giành được hai chức vô địch. Các đội tuyển đã từng giành được một danh hiệu là Liên Xô, Ý, Tiệp Khắc, Hà Lan, Đan Mạch, Hy Lạp và Bồ Đào Nha. Đến nay, Tây Ban Nha là đội tuyển duy nhất trong lịch sử giành được hai chức vô địch Euro liên tiếp. Họ đã lập được thành tích này vào các năm 2008 và 2012.
Đây là giải bóng đá được theo dõi nhiều thứ hai trong số các giải đấu bóng đá lớn trên thế giới, sau FIFA World Cup. Số lượng khán giả theo dõi trận Chung kết Euro 2012 giữa Tây Ban Nha và Ý ước tính là khoảng 300 triệu người.
Chức vô địch gần đây nhất trong kỳ Euro được tổ chức tại Pháp vào năm 2016 đã thuộc về đội tuyển Bồ Đào Nha. Họ đã đánh bại đội tuyển chủ nhà Pháp 1-0 trong trận Chung kết tại sân vận động Stade de France ở Saint-Denis sau hiệp phụ. Trận Chung kết này cũng thu hút được 284 triệu người xem, trở thành trận đấu được xem nhiều thứ hai trong lịch sử Euro, sau trận Chung kết Euro 2012.
Copa America – Giải đấu thường xuyên có khách mời
CONMEBOL Copa América (Cúp bóng đá Nam Mỹ – CONMEBOL America Cup) ra đời vào năm 1916. Trước năm 1975, giải đấu này được biết đến với tên gọi là Giải vô địch bóng đá Nam Mỹ (có tên gọi là Campeonato Sudamericano de Fútbol ở Tây Ban Nha và Copa Sul-Americana de Futebol ở Bồ Đào Nha).
Đây là giải đấu bóng đá quốc tế hội tụ những đội tuyển quốc gia mạnh nhất tới từ các quốc gia thành viên của Liên đoàn bóng đá Nam Mỹ (CONMEBOL), để tìm ra đội bóng mạnh nhất Nam Mỹ. Đây là giải đấu bóng đá quốc tế lâu đời nhất và được theo dõi nhiều thứ ba trong số các giải bóng đá lớn trên thế giới, sau FIFA World Cup và UEFA Euro. Kể từ những năm 1990, các đội từ Bắc Mỹ và Châu Á cũng đã được mời tham gia Copa América.
Kể từ năm 1993, Copa América có sự góp mặt của 12 đội, bao gồm 10 đội từ các quốc gia thành viên của CONMEBOL và hai đội bổ sung từ các Liên đoàn bóng đá khác. Trong số hai đội bổ sung đó, Mexico đã tham gia vào mọi kỳ Copa América từ năm 1993 đến năm 2016, còn lại là một đội khác từ khu vực CONCACAF (Bắc, Trung Mỹ và Caribê).
Trường hợp ngoại lệ xảy ra vào năm 1999, khi đội tuyển Nhật Bản từ Liên đoàn bóng đá Châu Á (AFC) đã có mặt trong danh sách 12 đội tham dự, và năm 2019 thì có sự góp mặt của Nhật Bản và Qatar. Ngoài ra, trong năm 2016, Copa América đã tổ chức một phiên bản đặc biệt mang tên Copa América Centenario bao gồm 16 đội tham dự. Trong số đó, có 6 đội tới từ khu vực CONCACAF và 10 đội tới từ CONMEBOL. Mexico là đội bóng không thuộc CONMEBOL có thành tích cao nhất, khi từng hai lần giành được ngôi á quân.
Giải bóng đá nổi tiếng thế giới Copa America thường xuyên có những khách mời từ khu vực khác tham dự
Trong 46 kỳ Copa América từng được tổ chức kể từ khi giải đấu được ra đời, đã có 8 trong số 10 đội tuyển quốc gia thuộc CONMEBOL giành chức vô địch ít nhất một lần. Hai đội bóng chưa từng giành được chức vô địch là Ecuador và Venezuela. Uruguay là đội tuyển giành được nhiều chức vô địch nhất trong lịch sử giải đấu, với 15 chức vô địch, trong khi đội đương kim vô địch Brazil xếp thứ hai với 9 danh hiệu.
Argentina, nơi tổ chức kỳ Copa América đầu tiên vào năm 1916, cũng chính là quốc gia đăng cai tổ chức giải đấu nhiều lần nhất với 9 lần. Mỹ là quốc gia không thuộc CONMEBOL duy nhất từng đăng cai giải đấu này, khi đã tổ chức vào năm 2016. Cho tới nay, có 4 lần Copa América do nhiều quốc gia Nam Mỹ đồng tổ chức (vào các năm 1975, 1979, 1983 và 2021).
Africa Cup of Nations – “Nỗi sợ” của các câu lạc bộ Châu Âu
CAF Africa Cup of Nations (Cúp bóng đá châu Phi) thường được gọi tắt với tên chính thức là CAN, là giải đấu bóng đá chính dành cho các đội tuyển quốc gia mạnh nhất tới từ các quốc gia thành viên của Liên đoàn bóng đá châu Phi (CAF). Giải đấu này được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1957, và kể từ năm 1968 thì đã được tổ chức hai năm một lần. Đội vô địch CAN sẽ đủ điều kiện tham gia FIFA Confederations Cup (Cúp Liên đoàn các châu lục).
Trong kỳ CAN lần đầu tiên vào năm 1957, chỉ có 3 quốc gia tham dự là Ai Cập, Sudan và Ethiopia. Ban đầu, Nam Phi cũng dự định tham dự kỳ CAN này nhưng đã bị loại do chính sách phân biệt chủng tộc (apartheid) của Chính phủ cầm quyền tại quốc gia này khi đó. Kể từ đó, giải đấu đã phát triển vượt bậc, dẫn đến việc phải tổ chức Vòng loại để chọn ra các đội đủ điều kiện tham dự Vòng Chung kết. Số lượng đội bóng tham dự Vòng Chung kết đã tăng lên thành 16 đội vào năm 1998.
Trước đó, ở kỳ CAN năm 1996, đội tuyển Nigeria đã rút lui, giảm số lượng đội bóng xuống chỉ còn 15. Điều tương tự cũng xảy ra ở kỳ CAN năm 2010, khi đội tuyển Togo xin rút.) Số lượng đội bóng là 16 được duy trì cho đến năm 2017, và họ sẽ được chia thành 4 bảng đấu, mỗi bảng 4 đội, rồi hai đội đứng đầu của mỗi bảng sẽ bước vào vòng loại trực tiếp.
Vào ngày 20 tháng 7 năm 2017, Cúp bóng đá châu Phi đã được chuyển thời gian tổ chức từ tháng 1 sang tháng 6 và mở rộng từ 16 lên 24 đội. Trước đó, do tổ chức vào tháng 1, thời điểm các giải đấu quốc nội ở Châu Âu vẫn đang khởi tranh, CAN đã trở thành “nỗi phiền phức” của các câu lạc bộ ở Châu Âu, nhất là các câu lạc bộ lớn. Họ không muốn các cầu thủ ngôi sao người Châu Phi của mình về phục vụ cho đội tuyển quốc gia trong giai đoạn đang cạnh tranh căng thẳng và cần giữ nguyên vẹn lực lượng, hơn nữa khi trở về thi đấu tại CAN còn có thể có nguy cơ gặp phải chấn thương.
Trước đây CAN thường được tổ chức vào tháng 1
Ai Cập là quốc gia thành công nhất trong lịch sử CAN khi đã từng 7 lần lên ngôi vô địch (bao gồm cả khi Ai Cập được gọi là Cộng hòa Ả Rập Thống nhất trong khoảng thời gian từ năm 1958 đến năm 1961). Trong lịch sử của giải đấu, đã có 3 chiếc cúp khác nhau được trao cho các đội bóng vô địch. Ghana và Cameroon đã giành được hai phiên bản đầu tiên để giữ lại vĩnh viễn trong phòng truyền thống, sau khi hai đội tuyển này đã giành được 3 chức vô địch CAN. Chiếc cúp hiện tại được trao lần đầu tiên vào năm 2002 và đội tuyển Ai Cập đã giành được nó vĩnh viễn, sau khi lập nên kỳ tích 3 lần vô địch liên tiếp vào năm 2010.
Kể từ năm 2013, CAN đã được chuyển sang tổ chức vào những năm lẻ để không bị trùng năm với FIFA World Cup.
AFC Asian Cup – Nơi hội tụ các đội bóng hàng đầu Châu Á
AFC Asian Cup (Cúp bóng đá Châu Á) là giải đấu bóng đá dành cho các đội tuyển quốc gia mạnh nhất tới từ các quốc gia thành viên của Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC). Đây là giải đấu bóng đá cấp lục địa lâu đời thứ hai trong số các giải bóng đá lớn trên thế giới, chỉ sau Copa América của Nam Mỹ. Đội chiến thắng sẽ trở thành nhà vô địch của Châu Á và cho đến năm 2015 thì sẽ được tham dự FIFA Confederations Cup (Cúp Liên đoàn các châu lục).
Asian Cup được tổ chức 4 năm một lần từ giải đấu năm 1956 diễn ra tại Hồng Kông cho đến giải đấu năm 2004 tại Trung Quốc. Tuy nhiên, vì Thế vận hội mùa hè và Giải vô địch bóng đá châu Âu cũng được tổ chức cùng năm với Asian Cup nên AFC đã quyết định chuyển giải đấu của mình sang một chu kỳ ít bị trùng hơn. Sau giải đấu năm 2004, kỳ Asian Cup tiếp theo được tổ chức vào năm 2007, do 4 quốc gia đồng tổ chức là Indonesia, Malaysia, Thái Lan và Việt Nam. Kể từ đó, Asian Cup đã được tổ chức 4 năm một lần, diễn ra vào các năm lẻ, trùng năm với các kỳ Cúp bóng đá Châu Phi.
Asian Cup đã được đổi sang tổ chức vào các năm lẻ từ 2007
Trong lịch sử Asian Cup, chỉ có một số ít đội bóng hàng đầu thống trị và giành được chức vô địch. Ban đầu, các đội tuyển thành công nhất là Hàn Quốc (hai lần giành chức vô địch) và Iran (3 lần giành chức vô địch). Kể từ năm 1984, Nhật Bản (4 lần giành chức vô địch) và Ả Rập Xê Út (3 lần giành chức vô địch) là những đội thành công nhất, khi đã cùng nhau giành chiến thắng 7 trên tổng số 10 trận Chung kết gần đây nhất. Các đội khác đã từng một lần giành được chức vô địch Asian Cup là Qatar (nhà đương kim vô địch, 2019), Úc (2015), Iraq (2007) và Kuwait (1980). Israel đã từng giành chức vô địch Asian Cup năm 1964 nhưng sau đó đã bị loại khỏi AFC và gia nhập UEFA.
Úc là quốc gia ở Châu Đại Dương nhưng đã gia nhập Liên đoàn bóng đá Châu Á vào năm 2007 và tổ chức Vòng Chung kết Asian Cup năm 2015. Giải đấu năm 2019 đã được mở rộng từ 16 đội lên 24 đội, và quy trình vòng loại đã tăng gấp đôi do thi đấu với tư cách một phần của vòng loại FIFA World Cup 2018.
Các giải bóng đá trên thế giới ở cấp câu lạc bộ
Do các giải đấu cấp độ đội tuyển quốc gia chỉ diễn ra 2-4 năm một lần nên các giải đấu ở cấp câu lạc bộ quốc nội và châu lục đã nhận được sự chú ý rất lớn, do tính chất diễn ra thường niên và gần như trong suốt cả năm (chỉ trừ giai đoạn nghỉ hè). Hãy cùng tìm hiểu về các giải bóng đá trên thế giới ở cấp độ câu lạc bộ.
UEFA Champions League – Giải đấu danh giá của “Lục địa già”
UEFA Champions League (Cúp C1 Châu Âu) là giải đấu bóng đá cấp câu lạc bộ thường niên do Liên đoàn bóng đá châu Âu (UEFA) tổ chức, hội tụ những câu lạc bộ hàng đầu châu Âu. Đây là một trong những giải đấu bóng đá uy tín nhất thế giới và là giải đấu cấp câu lạc bộ uy tín nhất của bóng đá châu Âu, hội tụ các nhà vô địch của các giải đấu quốc gia cùng một số đội bóng mạnh khác tới từ các quốc gia đó.
Ban đầu, khi ra đời vào năm 1955, Cúp C1 có tên là European Champion Clubs’ Cup (Cúp Các câu lạc bộ Vô địch Châu Âu) và thi đấu chỉ với thể thức loại trực tiếp, cũng chỉ dành cho những đội bóng vô địch ở các giải quốc nội. Giải đấu này đổi thành Champions League vào năm 1992 và thêm vòng đấu bảng vào thể thức thi đấu. Đối tượng tham gia cũng được mở rộng thành các đội bóng đứng đầu của mỗi giải vô địch quốc gia chứ không chỉ duy nhất đội vô địch nữa.
Cúp C1 đã dần mở rộng thêm kể từ đó, và hầu hết các giải vô địch quốc gia đều có thể tham dự, đối với những giải hàng đầu châu lục sẽ có tới 4 suất tham dự. Các câu lạc bộ không đủ điều kiện tham dự Cúp C1 sẽ có thể tham dự giải đấu cấp thấp hơn là UEFA Europa League (thường được gọi là Cúp C2). Kể từ năm 2021, các câu lạc bộ không đủ điều kiện tham dự Europa League sẽ có thể tham dự giải đấu cấp thấp hơn nữa mới được thành lập mang tên là UEFA Europa Conference League.
Champions League là giài đấu danh giá nhất Châu Âu cấp câu lạc bộ
Theo thể thức hiện tại, Champions League bắt đầu khởi tranh vào cuối tháng 6 với Vòng sơ loại, 3 vòng đấu loại và vòng play-off, tất cả đều diễn ra theo hai lượt (lượt đi và lượt về). 6 đội vượt qua giai đoạn trên sẽ bước vào vòng bảng Champions League cùng với 26 đội đã đủ điều kiện trước đó.
32 đội sẽ được bốc thăm để chia thành 8 bảng, mỗi bảng 4 đội, và thi đấu vòng tròn hai lượt. 8 đội đầu bảng và 8 đội nhì bảng sẽ bước vào vòng loại trực tiếp, và trận Chung kết sẽ diễn ra vào cuối tháng 5 hoặc đầu tháng 6. Câu lạc bộ vô địch Champions League sẽ đủ điều kiện tham dự Champions League năm sau, Siêu cúp Châu Âu và FIFA Club World Cup. Năm 2020, lịch trình cho các trận đấu đã bị gián đoạn do sự bùng phát của dịch COVID-19, khiến cho nhiều trận đấu phải hoãn lại rất lâu.
Từ khi ra đời vào năm 1955 đến nay, đã từng có 22 câu lạc bộ giành được chức vô địch Champions League, trong đó có 12 đội đã giành được nhiều hơn một lần. Real Madrid của Tây Ban Nha là câu lạc bộ thành công nhất trong lịch sử giải đấu, khi đã giành được 13 chức vô địch, trong đó có 5 chức vô địch liên tiếp ở 5 mùa giải đầu tiên.
Liverpool là đương kim vô địch sau khi đã đánh bại đội bóng đồng hương Tottenham Hotspur 2-0 trong trận chung kết năm 2019. Các câu lạc bộ của Tây Ban Nha đã giành được nhiều chức vô địch nhất (18 lần), tiếp theo là Anh (13 lần) và Ý (12 lần). Anh là quốc gia có số lượng câu lạc bộ giành chức vô địch nhiều nhất, với 5 câu lạc bộ, gồm Liverpool, Manchester United, Chelsea, Nottingham Forest và Aston Villa.
Copa Libertadores – Cúp C1 của bóng đá Nam Mỹ
CONMEBOL Libertadores, còn được gọi là Copa Libertadores de América, là giải đấu bóng đá quốc tế cấp câu lạc bộ thường niên do CONMEBOL tổ chức từ năm 1960. Đây là giải đấu cao nhất trong bóng đá câu lạc bộ Nam Mỹ. Giải đấu được đặt tên theo Libertadores (trong tiếng Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha có nghĩa là những người giải phóng), những người lãnh đạo các cuộc chiến tranh giành độc lập ở Nam Mỹ. Do đó, theo nghĩa đen thì tên cũ của giải đấu này có nghĩa là “Những người giải phóng của Cúp bóng đá Châu Mỹ).
Trong suốt quá trình phát triển, Copa Libertadores đã có nhiều thể thức thi đấu khác nhau. Ban đầu, chỉ có các nhà vô địch của các giải vô địch quốc gia ở Nam Mỹ được tham dự. Năm 1966, vận các đội á quân của các giải vô địch quốc gia ở Nam Mỹ bắt đầu được tham dự. Năm 1998, các câu lạc bộ của Mexico được mời tham dự và thi đấu thường xuyên từ năm 2000 đến năm 2016.
Năm 2000, giải đấu được mở rộng từ 20 lên 32 đội. Hiện nay, mỗi quốc gia sẽ có ít nhất là 4 đại diện góp mặt trong giải đấu, trong số đó Argentina và Brazil có nhiều đại diện nhất (lần lượt là 6 và 7 câu lạc bộ). Trong thể thức luôn có vòng đấu bảng, nhưng số lượng đội bóng mỗi bảng thì không cố định.
Copa Libertadores cũng tương tự như Champions League nhưng dành cho khu vực Nam Mỹ
Theo thể thức hiện tại, Copa Libertadores bao gồm 8 vòng, vòng đầu tiên diễn ra vào cuối tháng 1. Bốn đội vượt qua được 3 vòng đầu tiên sẽ cùng với 28 đội khác thi đấu ở vòng bảng, bao gồm 8 bảng, mỗi bảng 4 đội. 8 đội đầu bảng và 8 đội nhì bảng sẽ bước vào vòng loại trực tiếp, và kết thúc bằng trận Chung kết vào tháng 11. Đội vô địch Copa Libertadores sẽ đủ điều kiện để chơi ở FIFA Club World Cup và trận Recopa Sudamericana (Siêu cúp Nam Mỹ).
Independiente của Argentina là câu lạc bộ thành công nhất trong lịch sử Copa Libertadores khi đã 7 lần vô địch giải đấu. Các câu lạc bộ của Argentina đã nhiều lần lên ngôi vô địch nhất, với tổng số là 25 chức vô địch. Trong khi đó, Brazil có số lượng câu lạc bộ vô địch nhiều nhất, với 10 câu lạc bộ đã từng giành được danh hiệu, đó là São Paulo, Grêmio, Santos, Cruzeiro, Internacional, Flamengo, Palmeiras, Vasco da Gama, Corinthians và Atlético Mineiro. Đã từng có 24 câu lạc bộ giành được chức vô địch Copa Libertadores, trong số đó có 13 đội bóng vô địch nhiều hơn một lần và 6 câu lạc bộ đã vô địch hai năm liên tiếp.
UEFA Europa League – Sân chơi hạng hai của Châu Âu
Europa League có tên đầy đủ là UEFA Europa League (viết tắt là UEL), là giải đấu bóng đá thường niên cấp câu lạc bộ được Liên đoàn bóng đá Châu Âu (UEFA) tổ chức cho các câu lạc bộ bóng đá đủ điều kiện ở châu lục này. Điều kiện sẽ được xét dựa trên thành tích của các đội bóng trong các giải đấu quốc nội và các cúp quốc gia. Đây là giải đấu hạng hai của bóng đá cấp câu lạc bộ châu Âu, xếp dưới UEFA Champions League nên thường được gọi là Cúp C2.
Giải Europa League trước đây có tên gọi là UEFA Cup, và đã sử dụng tên như hiện nay kể từ mùa giải 2009-2010, sau khi thay đổi thể thức thi đấu. Đối với việc xét các kỷ lục, UEFA Cup và UEFA Europa League được coi là cùng một giải đấu, còn việc thay đổi tên chỉ đơn giản là thay đổi thương hiệu.
Europa League còn được gọi là Cúp C2 Châu Âu
Trước đây, Cúp C2 cũ có tên là Cúp các câu lạc bộ đoạt cúp bóng đá quốc gia châu Âu (UEFA Cup Winners’ Cup), nhưng đến năm 1999, cúp này đã bị hủy bỏ và sáp nhập với UEFA Cup. Kể từ mùa giải 2004-2005, vòng bảng đã được thêm vào trước giai đoạn vòng loại trực tiếp. Vào năm 2009, UEFA đã hợp nhất với UEFA Intertoto Cup, tạo ra một giải đấu lớn hơn, với vòng bảng được mở rộng và thay đổi tiêu chí đủ điều kiện, chính là Europa League của ngày nay. Đội vô địch UEFA Europa League sẽ đủ điều kiện tham dự Siêu cúp Châu Âu, và kể từ mùa giải 2014-2015 thì có thể tham dự UEFA Champions League mùa tiếp theo ngay từ vòng bảng.
Đã từng có 28 câu lạc bộ giành được chức vô địch Europa League, trong đó có 13 đội bóng đã từng giành chức vô địch nhiều hơn một lần. Câu lạc bộ thành công nhất tại Europa League là Sevilla của Tây Ban Nha với 5 danh hiệu. Đương kim vô địch hiện đang là Chelsea, sau khi đánh bại đội bóng đồng hương Arsenal với tỷ số 4-1 trong trận Chung kết năm 2019 để giành danh hiệu thứ hai của mình.
Premier League – Giải bóng đá hấp dẫn nhất hành tinh
Premier League, thường được gọi là Giải ngoại hạng Anh hoặc gọi tắt là EPL, là cấp độ cao nhất của hệ thống giải đấu bóng đá Anh và được coi là giải bóng đá hấp dẫn nhất hành tinh. Giải đấu này có sự tham gia của 20 câu lạc bộ, hoạt động dựa trên một hệ thống thăng hạng và xuống hạng với các hạng đấu của Football League (EFL). Mỗi một mùa giải được diễn ra từ tháng 8 đến tháng 5, và mỗi đội sẽ phải chơi 38 trận (gặp 19 đội còn lại trên cả sân nhà và sân khách). Hầu hết các trận đấu được diễn ra vào các buổi chiều thứ Bảy và Chủ nhật (giờ địa phương).
Giải đấu được thành lập với tư cách là FA Premier League vào ngày 20 tháng 2 năm 1992, sau khi các câu lạc bộ ở hạng đấu cao nhất của Football League quyết định tách ra để tận dụng một thỏa thuận bản quyền truyền hình béo bở. Thỏa thuận này trị giá khoảng 1 tỷ bảng mỗi năm kể từ mùa giải 2013-2014. Sky và BT Group sẽ lần lượt có quyền phát sóng 116 và 38 trận đấu trong nước.
Giải đấu được coi như một tập đoàn, trong đó các câu lạc bộ thành viên đóng vai trò là cổ đông và tạo ra 2,2 tỷ euro mỗi năm tiền bản quyền truyền hình trong nước và quốc tế. Các câu lạc bộ được phân bổ tổng doanh thu khoảng 2,4 tỷ bảng trong mùa giải 2016-2017, cùng hơn 343 triệu bảng tiền hỗ trợ xuống hạng cho các câu lạc bộ ở Football League.
Premier League được mệnh danh là giải bóng đá hấp dẫn nhất hành tinh
Premier League là giải đấu thể thao được theo dõi nhiều nhất trên thế giới, được phát sóng ở 212 vùng lãnh thổ tới 643 triệu hộ gia đình và sở hữu lượng khán giả truyền hình tiềm năng là 4,7 tỷ người. Trong mùa giải 2018-2019, tỷ lệ khán giả trung bình đến sân ở Premier League là 38.181, đứng thứ hai sau con số 43.500 của Bundesliga, trong khi tổng số khán giả tới sân theo dõi tất cả các trận đấu là cao nhất trong số các giải đấu, ở mức 14.508.981. Hầu hết các sân vận động đều gần như chật cứng. Premier League đứng thứ hai trong hệ số giải đấu của UEFA (dựa trên thành tích trên đấu trường Châu Âu trong 5 mùa giải gần nhất) vào năm 2019, chỉ sau La Liga của Tây Ban Nha.
Kể từ khi Premier League được thành lập vào năm 1992, đã có 47 câu lạc bộ của Anh và hai câu lạc bộ của Xứ Wales từng tham dự. Trong số đó, có 7 câu lạc bộ đã từng giành chức vô địch: Manchester United (13), Chelsea (5), Manchester City (4), Arsenal (3), Blackburn Rovers (1), Leicester City (1) và Liverpool (1). Kỷ lục về điểm số trong một mùa giải Premier League là 100, được thiết lập bởi Manchester City vào mùa giải 2017-2018.
La Liga – Điểm đến của các ngôi sao hàng đầu
La Liga có tên đầy đủ là The Campeonato Nacional de Liga de Primera División, còn được gọi là LaLiga Santander do có hợp đồng với nhà tài trợ là tập đoàn ngân hàng và tài chính Santander. Đây là giải bóng đá nam chuyên nghiệp hạng cao nhất trong hệ thống bóng đá của Tây Ban Nha, do Liên hiệp Bóng đá Chuyên nghiệp Quốc gia trực thuộc Liên đoàn Bóng đá Tây Ban Nha quản lý. Giải La Liga có sự tham dự của 20 câu lạc bộ hàng đầu tại quốc gia này, và mỗi mùa giải sẽ có 3 đội xuống hạng, và 3 đội từ giải đấu hạng dưới là Segunda División sẽ được lên hạng.
Tổng cộng có 62 câu lạc bộ đã từng thi đấu tại La Liga kể từ khi giải đấu được thành lập. Có 9 đội đã từng lên ngôi vô địch, trong đó nhiều nhất là Real Madrid với 34 lần và FC Barcelona với 26 lần. Trong những năm 1940, Valencia, Atlético Madrid và Barcelona nổi lên như những câu lạc bộ mạnh nhất và giành được một số chức vô địch. Real Madrid và Barcelona đã thống trị trong những năm 1950, khi mỗi đội giành 4 chức vô địch La Liga trong suốt thập kỷ này.
Trong thập niên 1960 và 1970, Real Madrid thống trị La Liga khi giành 14 danh hiệu, còn Atlético Madrid giành được 4 chức vô địch. Trong những năm 1980 và 1990, Real Madrid vẫn thống trị ở La Liga, nhưng các câu lạc bộ xứ Basque là Athletic Bilbao và Real Sociedad cũng đã đạt được thành công, khi mỗi đội hai lần lên ngôi vô địch. Từ những năm 1990 trở đi, Barcelona đã thống trị La Liga khi giành được 16 danh hiệu cho đến nay. Real Madrid cũng giành được 9 danh hiệu, và La Liga cũng đã chứng kiến những nhà vô địch khác, bao gồm Atlético Madrid, Valencia và Deportivo de La Coruña.
La Liga là giải đấu hàng đầu Châu Âu xét theo hệ số UEFA
Theo bảng xếp hạng hệ số giải đấu của UEFA, La Liga là giải đấu hàng đầu châu Âu trong 7 năm, từ năm 2013 đến 2019. Hệ số này được tính bằng cách sử dụng thành tích thi đấu tại Châu Âu của các câu lạc bộ đại diện cho quốc gia đó trong 5 mùa bóng gần nhất). Giải đấu này cũng đã dẫn đầu Châu Âu trong 22 trên tổng số 60 năm xếp hạng, tính cho đến năm 2019, nhiều hơn bất cứ quốc gia nào khác.
La Liga cũng sở hữu những câu lạc bộ xếp hạng cao nhất châu lục. Trong giai đoạn kể trên, các đội bóng từ giải đấu này đã đứng đầu châu lục nhiều lần hơn so với bất cứ giải đấu nào khác, nhiều hơn gấp đôi so với giải Serie A của Ý. Từ năm 2009 đến 2019, các câu lạc bộ từ La Liga đã đứng đầu 10 mùa trên 11 mùa bóng, và chỉ là sự thay phiên nhau giữa Barcelona và Real Madrid.
Các câu lạc bộ của La Liga cũng là những đội bóng đã giành được nhiều danh hiệu cao quý nhất, trong đó có UEFA Champions League (18 lần), UEFA Europa League (11 lần), UEFA Super Cup (15 lần) và FIFA Club World Cup (7 lần). Các cầu thủ tới từ giải đấu này cũng sở hữu tổng số danh hiệu cá nhân danh giá nhiều nhất, đó là 23 danh hiệu Quả bóng vàng cùng nhiều giải thưởng khác.
La Liga là một trong những giải đấu thể thao chuyên nghiệp nổi tiếng nhất thế giới, với tỷ lệ khán giả tới sân trung bình là 26.933 cho các trận đấu trong mùa giải 2018-2019. Đây là mức cao thứ 6 trong số các giải đấu thể thao quốc nội chuyên nghiệp trên thế giới và cao thứ 3 trong số các giải bóng đá chuyên nghiệp trên thế giới, xếp sau Bundesliga và Premier League.
La Liga là giải đấu thể thao chuyên nghiệp có doanh thu cao thứ 6 trên thế giới, chỉ xếp sau NFL (bóng bầu dục Mỹ), MLB (bóng chày Mỹ), NBA (bóng rổ Mỹ), Premier League và NHL (khúc côn cầu Mỹ).
Bundesliga – Nơi có những khán đài cuồng nhiệt nhất
Bundesliga, hay còn được gọi là 1. Bundesliga, là giải đấu hạng cao nhất trong hệ thống giải bóng đá Đức. Bundesliga có sự tham dự của 18 đội (ít hơn 2 đội so với các giải bóng đá nổi tiếng thế giới khác) và hoạt động dựa trên một hệ thống thăng hạng và xuống hạng với 2. Bundesliga. Mỗi mùa giải diễn ra từ tháng 8 đến tháng 5. Hầu hết các trận đấu được diễn ra vào thứ Bảy và Chủ nhật (giờ địa phương), cùng một vài trận diễn ra vào các ngày trong tuần. Tất cả các câu lạc bộ ở Bundesliga đều đủ điều kiện tham dự DFB-Pokal (Cúp Quốc gia Đức). Đội vô địch Bundesliga sẽ đủ điều kiện tham dự DFL-Supercup (Siêu cúp Đức).
Bundesliga được thành lập vào năm 1962 tại Dortmund và mùa giải đầu tiên bắt đầu vào năm 1963. Cấu trúc và tổ chức của Bundesliga, cùng với các giải bóng đá khác của Đức, đã trải qua nhiều thay đổi.
Bundesliga là giải đấu bóng đá có đông khán giả tới sân theo dõi nhất
Kể từ khi Bundesliga được thành lập, đã có 56 câu lạc bộ từng tham dự giải đấu này. Bayern Munich là câu lạc bộ đã vô địch Bundesliga nhiều nhất khi giành danh hiệu 29 lần. Tuy nhiên, Bundesliga đã chứng kiến những nhà vô địch khác, trong số đó nổi bật nhất là Borussia Dortmund, Hamburger SV, Werder Bremen, Borussia Mönchengladbach và VfB Stuttgart.
Bundesliga là một trong những giải đấu vô địch quốc gia hàng đầu, xếp thứ ba ở Châu Âu theo xếp hạng hệ số giải đấu của UEFA cho mùa giải 2019-2020. Đây là giải bóng đá số một thế giới về tỷ lệ khán giả tới sân trung bình. Tỷ lệ khán giả tới sân trung bình là 45.134 người trong mùa giải 2011-2012 của Bundesliga đứng thứ hai trong số tất cả các giải đấu thể thao trên thế giới, chỉ sau American National Football League (Giải bóng bầu dục Mỹ). Bundesliga được phát sóng trên truyền hình tại hơn 200 quốc gia.
Serie A – Một trong những giải đấu hàng đầu Châu Âu
Serie A, còn được gọi là Serie A TIM do có nhà tài trợ là TIM, là giải đấu hạng cao nhất trong hệ thống giải bóng đá Ý, và đội vô địch sẽ được trao giải Scudetto và Coppa Campioni d’Italia. Serie A được coi là một trong những giải bóng đá hay nhất thế giới và là giải đấu quốc gia mang tính chiến thuật nhất. Serie A là giải đấu vô địch quốc gia mạnh thứ hai thế giới vào năm 2014 theo IFFHS. Serie A xếp hạng thứ tư trong số các giải đấu châu Âu theo hệ số giải đấu của UEFA, sau La Liga, Premier League và Bundesliga, và xếp trên Ligue 1. Serie A từng dẫn đầu bảng xếp hạng UEFA từ năm 1986 đến 1988 và từ năm 1990 đến 1999.
Giải đấu có 3 câu lạc bộ nổi tiếng nhất thế giới là Juventus, Milan và Internazionale (Inter Milan), tất cả đều là thành viên sáng lập của G-14, một nhóm đại diện cho các câu lạc bộ bóng đá lớn nhất và uy tín nhất Châu Âu từ năm 2000 đến 2008. Juventus và Milan cũng là thành viên sáng lập của tổ chức kế tiếp, Hiệp hội Câu lạc bộ Châu Âu (ECA). Dù giải La Liga của Tây Ban Nha sở hữu số cầu thủ từng giành giải Quả bóng Vàng nhiều nhất nhưng lại có nhiều cầu thủ giành được danh hiệu Quả bóng Vàng nhất khi đang chơi bóng tại Serie A.
Juventus là câu lạc bộ thành công nhất của Ý, xếp thứ 5 ở Châu Âu và thứ 11 trên thế giới về số danh hiệu quốc tế chính thức. Milan là câu lạc bộ đứng đồng hạng 3 về các danh hiệu quốc tế chính thức giành được trên thế giới, với 18 danh hiệu. Internazionale, sau thành tích trong mùa giải 2009-2010 dưới thời huấn luyện viên José Mourinho, đã trở thành đội bóng Ý đầu tiên giành được cú ăn ba. Inter cũng là đội duy nhất trong lịch sử bóng đá Ý chưa bao giờ xuống hạng. Juventus, Milan và Inter, cùng với Lazio, Fiorentina, Roma và Napoli, được gọi là Bảy chị em của bóng đá Ý.
Serie A là giải đấu mang tới nhiều danh hiệu Quả bóng Vàng nhất cho các cầu thủ
Serie A là một trong những giải bóng đá được yêu thích nhất trên thế giới. Trong số 100 cầu thủ bóng đá vĩ đại nhất trong lịch sử được tạp chí FourFourTwo lựa chọn năm 2017, có 42 cầu thủ đã chơi ở Serie A, nhiều hơn bất kỳ giải đấu nào khác trên thế giới. Juventus là đội có nhiều cầu thủ vô địch World Cup nhất (25), còn Inter (19), Roma (15) và Milan (10), lần lượt đứng thứ 3, thứ 4 và thứ 9 trong bảng xếp hạng này.
Ligue 1 – Giải đấu hạng cao nhất của Pháp
Ligue 1 là giải đấu chuyên nghiệp hạng cao nhất trong hệ thống giải bóng đá của Pháp. Giải đấu này do Hiệp hội Bóng đá Chuyên nghiệp Pháp quản lý, có 20 câu lạc bộ tham dự và hoạt động dựa trên một hệ thống thăng hạng và xuống hạng với Ligue 2. Một mùa giải sẽ diễn ra từ tháng 8 đến tháng 5. Các câu lạc bộ sẽ chơi hai trận đấu với 19 đội còn lại trong giải đấu – một lần trên sân nhà và một lần trên sân khách – tổng cộng có tới 38 trận đấu trong suốt mùa giải.
Hầu hết các trận đấu diễn ra vào thứ Bảy và Chủ nhật (giờ địa phương), còn một vài trận được tổ chức vào các buổi tối các ngày trong tuần. Ligue 1 thường sẽ nghỉ hai tuần, vào cuối tuần trước Giáng sinh và trở lại vào tuần thứ hai của tháng 1. Ligue 1 là một trong số những giải đấu vô địch quốc gia hàng đầu, hiện đang xếp thứ năm ở Châu Âu sau La Liga của Tây Ban Nha, Premier League của Anh, Bundesliga của Đức và Serie A của Ý.
Ligue 1 mùa giải 2019-2020 đã được kết thúc sớm vì dịch COVID-19
Ligue 1 được thành lập vào ngày 11 tháng 9 năm 1932 dưới tên National, sau đó chuyển sang Division 1 sau một năm tồn tại. Giải đấu sử dụng tên này đến năm 2002 rồi mới chuyển sang tên Ligue 1 như ngày nay. AS Saint-Étienne là câu lạc bộ thành công nhất tại Ligue 1 với 10 chức vô địch tại Pháp, trong khi Olympique Lyonnais là câu lạc bộ giành được nhiều danh hiệu liên tiếp nhất (7 chức vô địch, từ năm 2002 đến 2008).
Có mặt 69 mùa giải ở Ligue 1, Olympique de Marseille giữ kỷ lục tham dự giải đấu này nhiều lần nhất, trong khi Paris Saint-Germain giữ kỷ lục về tham dự liên tiếp nhiều mùa nhất, với 45 mùa liên tiếp (từ năm 1974 đến ít nhất là 2021 hiện tại). Đương kim vô địch là Paris Saint-Germain, đội bóng đã được trao danh hiệu thứ 9 của mình sớm ttrong mùa giải 2019-2020 do ảnh hưởng của dịch COVID-19. Ligue 1 cũng được coi là một giải đấu xuyên biên giới, khi AS Monaco – một câu lạc bộ không thuộc Pháp đã từng nhiều giành chức vô địch.
Cúp FA – Giải bóng đá lâu đời nhất thế giới
Cúp FA có tên chính thức trong tiếng Anh là The Football Association Challenge Cup, hay còn gọi tắt là FA Cup. Đây là giải đấu dành cho mọi câu lạc bộ ở nước Anh và thi đấu theo thể thức loại trực tiếp. Đây vừa là một trong các giải bóng đá lớn trên thế giới thu hút nhiều người xem và cũng là giải đấu bóng đá lâu đời nhất thế giới, khi lần đầu tiên được tổ chức là vào mùa bóng 1871-1872. Giải đấu này do Liên đoàn bóng đá Anh (The Football Association – FA) tổ chức và cũng được đặt tên theo tên của Liên đoàn. Kể từ năm 2015, Cúp FA được đặt tên theo tên của nhà tài trợ và đổi thành The Emirates FA Cup. Ngoài ra, còn có cả Cúp FA dành cho bóng đá nữ, gọi là The FA Women’s Cup.
Giải đấu này dành cho bất kỳ câu lạc bộ nào đủ điều kiện trong số 10 cấp của hệ thống bóng đá Anh, bao gồm tất cả 92 câu lạc bộ chuyên nghiệp ở Premier League (Cấp 1) và Football League (Cấp 2 đến Cấp 4), cùng hàng trăm câu lạc bộ nhỏ hơn khác trong 6 hạng đấu của Hệ thống Liên đoàn Quốc gia (Cấp độ 5 đến Cấp 10). Vào mùa giải 2011-2012, đã có con số kỷ lục là 763 câu lạc bộ tham gia Cúp FA. Cúp FA bao gồm 12 vòng đấu được bốc thăm ngẫu nhiên, sau đó là vòng Bán kết và trận Chung kết. Các câu lạc bộ tham gia sẽ không được xếp hạt giống, nhưng các đội bóng hạng cao hơn sẽ được đặc quyền hơn là tham gia bắt đầu từ những vòng sau chứ không phải đá từ vòng 1.
Cúp FA là giải bóng đá lâu đời nhất trên thế giới
Trong kỷ nguyên hiện đại, chỉ có duy nhất một đội không thuộc Football League từng lọt vào đến Tứ kết, và các đội dưới Cấp 2 chưa bao giờ lọt được vào trận Chung kết. Các đội bóng nhỏ tiến xa thường được dành sự chú ý rất lớn, đặc biệt là nếu họ hạ gục được một đội bóng lớn đang chơi ở Premier League.
Đội bóng vô địch FA Cup sẽ đủ điều kiện tham dự UEFA Europa League và FA Community Shield (Siêu Cúp Anh). Arsenal là câu lạc bộ thành công nhất trong lịch sử Cúp FA với 13 danh hiệu và ông Arsène Wenger là huấn luyện viên thành công nhất trong lịch sử, khi đã giành được 7 chức vô địch với tư cách là huấn luyện viên trưởng của Arsenal.
Copa del Rey – Chiếc cúp danh giá của xứ sở bò tót
Copa del Rey (Cúp Nhà vua Tây Ban Nha), hay thường được gọi tắt là La Copa, là giải đấu cúp thường niên thi đấu theo thể thức loại trực tiếp trong hệ thống bóng đá Tây Ban Nha, do Liên đoàn bóng đá Hoàng gia Tây Ban Nha tổ chức.
Copa del Rey được thành lập vào năm 1903, là giải đấu bóng đá lâu đời nhất của Tây Ban Nha. Giải đấu này được coi là một trong những danh hiệu cúp quốc gia uy tín nhất trên thế giới. Câu lạc bộ vô địch Copa del Rey sẽ đủ điều kiện tham dự UEFA Europa League mùa sau. Nếu đội bóng đó đã đủ điều kiện dự Cúp Châu Âu thông qua vị trí tại giải vô địch quốc gia, thì suất dự Europa League sẽ được trao cho đội bóng xếp hạng cao nhất trong giải đấu chưa đủ điều kiện (từ trước cho đến năm 2014, suất này được trao cho á quân Copa del Rey, trừ khi họ cũng đã đủ điều kiện tham dự nhờ vị trí trong giải vô địch quốc gia).
Copa del Rey còn được gọi là Cúp Nhà vua Tây Ban Nha
Barcelona là câu lạc bộ thành công nhất trong lịch sử Copa del Rey, khi đã giành được danh hiệu thứ 30 và cũng là thứ tư liên tiếp sau chiến thắng trước Sevilla trong trận Chung kết năm 2018 được tổ chức tại sân vận động Metropolitano. Athletic Bilbao là đội bóng đứng thứ hai về số danh hiệu. Đội đương kim vô địch Copa del Rey hiện là Valencia. Họ đã đánh bại Barcelona trong trận Chung kết năm 2019 được tổ chức tại sân Estádio Benito Villamarín ở Seville.
Trên đây là các giải bóng đá lớn trên thế giới được nhiều người biết đến và theo dõi nhất. Hy vọng bài viết đã giúp các bạn hiểu thêm về những giải đấu mình yêu mến. Để có thêm được nhiều thông tin hữu ích về bóng đá bạn có thể xem thêm lại Blog bóng đá của trang website Congdongfifa!
\