Một ván cờ tướng được chia thành ba giai đoạn: Khai cuộc, trung cuộc và tàn cuộc. Mỗi người đều có nhận định riêng về các giai đoạn này. Có người cho rằng tàn cuộc là quan trọng nhất. Người khác lại cho rằng trung cuộc mới là lúc phân thắng bại. Nhưng với một số cao thủ, họ lại cho rằng khai cuộc mới là giai đoạn quyết định tất cả. Với 7 nước đi đầu tiên, họ sẽ biết trình cờ của người chơi. Trong các thế cờ khai cuộc đỉnh cao, đơn đề mã được coi là một trong những cách khai cờ phổ biến và hiệu quả nhất.

Nội dung chính

Đơn đề mã là gì?

Đơn đề mã là một thế cờ khai cuộc quen thuộc đối với cờ thủ. Với thế cờ này, người chơi sẽ đưa một mã lên giữ chốt đầu, mã còn lại nhảy ra biên. Thế cờ này được những người chơi cờ trung bình khá áp dụng rất nhiều vì hầu hết các quân cờ đều có sự liên kết chặt chẽ với nhau.

Trong những giải thi đấu cờ tướng cấp quốc giả hoặc quốc tế, cách khai cờ này ít phổ biến hơn. Phụ thuộc vào việc nhảy mã nào ra biên, người ta sẽ phân ra lả tả/hữu. Thế trận khai cuộc này thường được sử dụng để chống lại thế trận của người đi trước. Thậm chí trong một số trường hợp, nó còn được dùng để chống chính mình – thế ra quân thiết đơn đề mã là thế ra quân tương đối mạnh của trận thế này.

đơn đề mã là cách khai cuộc cơ bản, quen thuộc
Đơn đề mã là cách khai cuộc cơ bản, quen thuộc

Hướng dẫn cách khai cuộc

Trong cờ tướng, có hai cách khai cuộc đơn đề mã thường gặp đó là Pháo đầu đối tả/hữu đơn đề mã. Cả hai cách khai cuộc này đều được nhiều người chơi cờ biết đến.

Pháo đầu đối tả đơn đề mã

Hiểu một cách đơn giản, pháo đầu đối tả đơn đề mã nghĩa là mã biên sẽ đi cánh ngược với quân pháo đối phương vừa di chuyển. Giải thích tên “đơn đề mã” có hai luồng ý kiến khác nhau. Một số cho là con mã đi lên biên là mã đơn đề. Số còn lại cho rằng mã đi vào trong giữ tốt mới là mã đơn đề. Đa số những người trong làng cờ đều hiểu theo nghĩa thứ nhất.

Để có thể phân biệt, người ta sẽ căn cứ vào quân mã đi lên biên cánh trái hay cánh mặt để chia thành: hữu đơn đề hoặc tả đơn đề. Đây là một lối chơi có xu hướng phòng thủ thụ động. Vì các tài liệu cổ chỉ dẫn khá đơn giản nên người ta không thể áp dụng nó để chống đỡ Pháo đầu. Mãi đến thế kỷ 20, khi được các danh kỳ sửa đổi và phân tích chi tiết nên lối chơi này mới mạnh hơn. Đặc biệt vào những năm 30, Chung Trân với kiểu chơi Đơn đề mã chậm lên tượng, hoành xe tạo nên thế công rất sôi nổi. Làng cờ lúc bấy giờ nhanh chóng học cách chơi này và gọi đây là thế trận “Thiết đơn đề”.

tả đơn đề mã trong khai cuộc cờ tướng
Tả đơn đề mã trong khai cuộc cờ tướng

Pháo đầu đối hữu mã đơn đề

Khác với pháo đối đầu tả đơn đề mã, pháo đối đầu hữu thể hiện quân mã biên sẽ đi cùng hướng với cánh pháo mà đối phương vừa di chuyển. Điều này giúp chúng ta tránh khỏi sự tấn công của quân xe phe địch.

Tìm hiểu về cạm bẫy thế trận

Thế cờ này khá khó để sử dụng. Đồng thời ẩn chứa nhiều cạm bẫy. Nếu không cẩn thận, người chơi sẽ dễ dàng rơi vào tình thế khó khăn. Nếu trong giai đoạn khai cuộc, bạn không làm chủ được thế cờ của mình. Bạn sẽ rất dễ phải nhận thất bại.

Hầu kết, những người chơi cờ tướng giỏi đều tốn rất nhiều thời gian cho việc nghiên cứu các phương pháp khai cục. Tuy nhiên để hiểu về khai cục và các thế cờ trong khai cục sẽ tốn rất nhiều thời gian. Trong thế trận này ẩn chứa rất nhiều những cạm bẫy. Nhưng hầu như cạm bẫy nào cũng có cách giải.

Cách phá thế trận nhanh nhất

Đơn đề mã là một thế cờ khai cuộc hay, tuy vậy nếu là người có kinh nghiệm chơi cờ lâu năm, bạn vẫn có thể phá giải thế cờ này.

Bình phong mã phá thế trận pháo đầu của đối phương

Bình phong mã là thế cờ khai cuộc cơ bản. Thế nhưng thế cuộc nào cũng có sơ hở và tùy theo các nước đi của đối thủ, thế cờ này có thể bị phá giải

Pháo đầu đại phá thế trận đơn đề mã

Thế trận này có sự liên kết chặt chẽ giữa các quân cờ với nhau, thường được các cờ thủ trung bình khá sử dụng. Thế nhưng với tuyệt chiêu “pháo đầu đại phá thế trận đơn đề mã”, thế cờ này sẽ được phá giải.

Thuận pháo hoành xa đối trực xa

Với thế trận này, người chơi có thể tham khảo Tượng Kỳ Trung Phong. Nằm trong bộ sách của Tam Tượng Kỳ. Cuốn sách này có lý giải rất kỹ về Thuận Pháo hoành Xa phá trực Xa. Từ những nước biến và những đòn phối hợp đẹp mắt.

Một số cuốn sách nói về về khai cục đơn đề mã

Hiện nay, có rất nhiều cuốn sách nghiên cứu về cách khai cuộc này. Điển hình như cuốn Đơn đề mã hoành xa tập. Cuốn sách này nói về những tuyệt chiêu, bí kíp để xử lý tình huống trên bàn cờ. Cách giành thế chủ động khi bắt đầu ván cờ. Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo cuốn Xuyên cung mã và đơn đề mã của Nguyễn Trang Huy…

Phản cung mã là gì? Tìm hiểu về cờ tướng khai cuộc cho người mới bạn nhé!

Trong bài viết trên đây, Congdongfifa.com vừa cung cấp đến bạn đọc thông tin đơn đề mã là gì. Hy vọng với bài viết này, bạn sẽ có thêm những kinh nghiệm và kiến thức bổ ích. Ngày càng nâng cao khả năng chơi cờ của mình.